Мы ўжо пісалі пра сумесныя рэйды па дваровых тэрыторыях, якія пацвердзілі, што гэтая інвазіўная расліна хутка захоплівае прастору там, дзе няма гаспадароў. Нядаўні рэйд інспекцыі высветліў, што сумнік расце і на некаторых могілках на тэрыторыі нашага раёна, і такое пачуццё, што яго спецыяльна высаджваюць там людзі, як дэкаратыўную расліну.
На першы погляд сумнік здаецца бяскрыўдным. Высокія сцёблы, яркія жоўтыя суквецці, ён сапраўды можа ўпрыгожыць любы ўчастак. Менавіта таму многія жыхары працягваюць вырошчваць яго як дэкаратыўную расліну, не падазраючы, што тым самым спрыяюць яго агрэсіўнаму распаўсюджванню.
Сумнік не проста займае тэрыторыю, ён выцясняе мясцовыя расліны, парушае эка-сістэму, схудняе глебу і перашкаджае развіццю культурных і дзікарослых відаў. Яго каранёвая сістэма актыўна распаўсюджваецца, а насенне разносіцца ветрам на дзясяткі кіламетраў. У выніку цэлыя палі, узбочыны дарог, могілкавыя ўчасткі і нават лясныя ўзлескі ператвараюцца ў манатонныя жоўтыя зараснікі, дзе няма месца ні для рамонкаў, ні для васількоў, ні для звыклай беларускай прыроды.
Асабліва трывожна бачыць сумнік на могілках — месцах памяці, павагі і цішыні. Калі дадзеныя прасторы захоплівае інвазіўная расліна, гэта ўспрымаецца як сімвал закінутасці і экалагічнай неадукаванасці. Людзі, не ведаючы аб шкодзе сумніка, працягваюць гадаваць яго дзеля прыгажосці, не падазраючы, што тым самым наносяць шкоду не толькі прыродзе, але і культурнаму ландшафту. Не ўсе ведаюць, што яго карані могуць разбураць структуру глебы, а шчыльныя зараснікі перашкаджаюць догляду за пахаваннямі. Больш за тое, сумнік здольны выклікаць алергічныя рэакцыі, асабліва ў перыяд цвіцення, калі паветра насычана яго пылком.
Інспекцыя прыродных рэсурсаў і аховы навакольнага асяроддзя працягвае работу: выконваюцца рэйды, вядзецца тлумачальная работа з насельніцтвам. Але барацьба з сумнікам немагчыма без удзелу саміх жыхароў. Важна разумець: прыгажосць не павінна ісці насуперак з прыродай.
Мы заклікаем усіх, хто клапоціцца пра свой участак, памяць продкаў, будучыню прыроды, актыўна весці барацьбу з гэтым інвазіўным відам.
Руслан Басак
Фота прадастаўлена Пружанскай раённай інспекцыяй прыродных рэсурсаў і аховы навакольнага асяроддзя.