— Увага, усім пастам! Адшукваецца злачынец, магчымы ўзрост — 20-22 гады, рост 170-175 см, асаблівыя прыкметы – палоскі на красоўках і штанах…
Інфармацыя пра тое, што ў горадзе дзейнічае педафіл, ускалыхнула ўвесь Салігорск. На пошукі злачынцы адправіліся міліцыянеры, патрульныя нарады ўнутраных войскаў і неабыякавыя грамадзяне.
Трывожны званок
Вечар таго дня — 14 лютага 2021 года — застанецца ў памяці жыхара Пружан, а на той момант ваеннаслужачага 4-й асобнай патрульнай роты в/ч 3310, Уладзіслава Гарбаценкі назаўжды. Гэта ён з двума таварышамі па службе па гарачых слядах выявіў злачынцу. Спрацавалі тое самае «шостае» пачуццё салдата і прыроджаная назіральнасць.
— Мы тады знаходзіліся на аўтавакзале Салігорска. Неслі службу на маршруце патрулявання, зададзеным камандзірам роты, назіралі за людзьмі, спынялі правапарушэнні. І раптам дзяжурны сігналізуе па рацыі, што ў пад’ездзе шматпавярховага дома на адной з вуліц адбылося цяжкае злачынства. І мы пачалі дзейнічаць, — распавядае Уладзіслаў, які ў верасні вярнуўся дадому ў званні яфрэйтара запасу, а нядаўна сустрэўся з намі ў гарадскім парку «пры поўным парадзе».
Прызнацца, аб’ёмная зімовая спецформа і салдацкая выпраўка не маглі схаваць хударлявасці юнака, але нешта асаблівае ў позірку, у гаворцы выдавала мужнасць і цвёрдасць характару.
Па гарачых слядах
— Але тым вечарам, не буду крывіць душой, моцна хваляваўся. Думаў пра тую няшчасную дзяўчынку і яе маму, а перад вачыма — мая мама і сястрычкі… Не ведаю, як так атрымалася, але па вельмі сціплых прыкметах менавіта мы знайшлі злачынцу, які ўжо збіраўся пакінуць горад. Да яго ад’езду заставаліся лічаныя мінуты. Знешне малады чалавек, дарэчы, мой аднагодак, выглядаў вельмі прыдатна і паводзіў сябе тактоўна і ветліва. У іншых абставінах ніколі б і не падумаў, што літаральна пару гадзін таму ён здзекаваўся з дзяўчынкі. Па чыстай выпадковасці я чамусьці звярнуў увагу на тое, што ён спрабуе зарадзіць тэлефон неадпаведнай зараднай прыладай, і сказаў яму пра гэта. І тут… у яго вочы забегалі. Я зірнуў на яго абутак — красоўкі, праўда, з дзвюма палоскамі, а не трыма, як перадаў дзяжурны. На штанах заўважыў буйное шво і падумаў, што, магчыма, маленькая дзяўчынка яго таксама назвала «палоскай». Начальнік вайсковага нарада вырашыў выклікаць дзяжурнага па вайсковых атрадах. У выніку гэты грамадзянін быў затрыманы і дастаўлены ў Салігорскі аддзел унутраных спраў, — падрабязна пра затрыманне педафіла распавядае Улад.
Пакаранне напаткала
З пацярпелай дзяўчынкай і яе маці Уладзіслаў не бачыўся, але з падрабязнасцямі здарэння быў пазней азнаёмлены.
— Як высветлілася, у той вечар злачынец першапачаткова спрабаваў напасці на жанчыну, але, атрымаўшы ад яе адпор, выбраў сабе іншую ахвяру. У пад’ездзе ўбачыў дзяўчынку, у масцы зайшоў з ёй у ліфт і націснуў на кнопку апошняга паверха, потым спыніў ліфт і сілай зацягнуў ахвяру на верхнюю пляцоўку… Прыставіўшы да горла запальніцу (дзяўчынка палічыла яе за нож), ён пагражаў дзіцяці расправай у выпадку, калі тая раскажа пра ўсё бацькам ці каму-небудзь яшчэ. Але дзяўчынка, вярнуўшыся дадому ў слязах, даверылася блізкім людзям. І тыя па гарачых слядах тут жа выклікалі міліцыю. Бацька нават дапамагаў шукаць педафіла, і, шчыра кажучы, яго знешні выгляд падказваў, што ён меў намер сур’ёзна адпомсціць…
Пазней следчыя далі прававую ацэнку дзеянням затрыманага і распачалі супраць яго крымінальную справу. Злачынец быў прыгавораны да 12-ці гадоў пазбаўлення волі. Цяпер ён ужо адбывае пакаранне.
Гонар маці
— А я зараз знаходжуся дома, атрымліваю асалоду ад зносін з роднымі. Планую прадоўжыць службу ў РАУС, супрацоўнікі якога забяспечваюць бяспеку грамадзян. Хачу паступіць завочна ў Акадэмію МУС, па заканчэнні якой змагу атрымаць спецыяльнае званне лейтэнанта міліцыі, — дзеліцца планамі наш герой, якім родныя вельмі ганарацца.
Ганарыцца ім і старэйшы брат, на якога ён заўсёды раўняўся. Віктар Гарбаценка ў цяперашні момант служыць па кантракце ў 38-й асобнай гвардзейскай Венскай Чырванасцяжнай дэсантна-штурмавой брыгадзе. Ганарацца братам-героем і сёстры — старэйшая Ілона, студэнтка Гродзенскага дзяржаўнага медыцынскага каледжа, і малодшая Ангеліна, навучэнка СШ №5.
А больш за ўсіх, вядома ж, ганарыцца маці Жанна Уладзіміраўна, жанчына з моцным характарам, якая, па прызнанні Улада, вучыла сваіх дзяцей заўсёды дасягаць сваіх мэт, нягледзячы на цяжкасці.
— Яны такімі мэтанакіраванымі і выраслі, — распавяла нам жанчына. — Вы ж бачылі, як сыну ідзе форма! Што цікава, у дзяцінстве Уладзік заўсёды быў вельмі спакойным, паслухмяным, ціхім і нават нясмелым дзіцем, ніякіх праблем з ім не было і ў падлеткавы перыяд. Па заканчэнні Ружанскай СШ (мы тады ў Ружанах жылі) адразу вырашыў пайсці ў армію. Вядома, я як маці перажывала: а раптам дзедаўшчына, а раптам не зможа… Сына адправілі служыць далёка і з-за складанай эпідэміялагічнай сітуацыі ў водпуск не адпускалі. А тут і года не прайшло, як ён паказаў сябе героем. Вярнуўся сапраўдным мужчынам: памужнелым, дужым, нават голас памяняўся. Як я ім ганаруся!
Прызнанне камандзіраў
Ганарыцца Уладзіславам Гарбаценкам і камандаванне, якое ва ўрачыстай абстаноўцы падзякавала салдату за службу.
Малады чалавек быў узнагароджаны нагрудным знакам галоўнага ўпраўлення крымінальнага вышуку крымінальнай міліцыі МУС «За прафесійныя поспехі». Камандуючы ўнутранымі войскамі адзначыў салдата нагруднымі знакамі «За выдатнае выкананне 150 задач баявой службы» і «За самаадданую службу». Мае і нагрудны знак вайсковай часці 3310.
Але… адна справа пералічваць узнагароды, а зусім іншая — іх убачыць. Забягаючы наперад, скажу, што з-за сціпласці Уладзіслава мы ледзь не пазбавіліся такой магчымасці. Аднак пасля размовы з маладым чалавекам у журналіста «раёнкі» нечакана ўключылася (а такое часта бывае) тое самае «шостае» пачуццё, якое дапамагае ўбачыць тое, што іншыя не бачаць.
— Уладзіслаў Дзмітрыевіч, а ў Вас пад бушлатам часам нічога не схавана? — на выхадзе з парку, нібы следчы, пытаю свайго суразмоўцу.
— Схавана, — рэзка чырванее ад збянтэжанасці малады чалавек, расхінае куртку, а на грудзях — тыя самыя ўзнагароды…
І я моўчкі цісну яго ўсё яшчэ далікатную, але вельмі мужную руку.
Алена Зялевіч, фота аўтара і Кацярыны Масік