Крэатыўныя, майстравітыя, таленавітыя… Вясенні кірмаш «Чароўны Млын», які праходзіў нядаўна ў Мінску, сабраў пад купалам выставачнага цэнтра «БелЭкспа» сотні дызайнераў і рамеснікаў з розных куткоў краіны, у тым ліку і з Пружаншчыны. Аўтарскія вырабы ручной работы ўпершыню прадставіў мінскай публіцы ганчар Генадзь Міранюк.
Вытанчаныя збанкі, чайнікі, сподачкі, сальніцы, вазачкі, свістулькі — гэтыя і іншыя керамічныя вырабы, зробленыя з любоўю і майстэрствам, не маглі не прыцягнуць увагу і цікаўных наведвальнікаў, і патэнцыяльных пакупнікоў. Усе захапляліся «тэракотавай прыгажосцю». Палюбаваліся ёю і мы, калі пабывалі ў пружанскай майстэрні Генадзя. Тут, у паркавым флігелі, з самай звычайнай гліны юнак і стварае свае шэдэўры. Тут жа праводзіць і заняткі гуртка «Гліняныя цапстрыкі», які функцыянуе ўжо чацвёрты год.
Пакуль у спецыяльнай печы абпальвалася чарговая партыя посуду, Генадзь Міранюк пад лёгкі шумок ганчарнага круга расказваў нам, як усё пачыналася…
На наша пытанне, што на яго, магчыма, паўплывалі ўспаміны старажылаў пра слаўнага пружанскага майстра Антона Такарэўскага, майстар адказаў адмоўна.
— Хлусіць не буду, нічога пра яго раней не ведаў. А пачалося ўсё з маленькага кавалачка гліны, які мне ў раннім дзяцінстве ўрачыста ўручыў дзядуля. «Ляпі», – кажа. Я і зляпіў, і апёк каня, якога па неасцярожнасці брацік разбіў. Трагедыя была, памятаю, сусветнага маштабу… На ёй мае спробы ляпіць самастойна і скончыліся. Пластылін у дзіцячым садку прашу не ўлічваць, — смяецца хлопец. У гэты момант будучы збанок у яго руках пачынае хіліцца, але адзін спрытны рух — і паслухмяная гліна хутка вяртае форму.
— Дзіцячая прага працаваць з глінай вярнулася да мяне падчас вучобы ў СШ №1, — распавядае Генадзь. — Я стаў наведваць гурток у ЦТДМ, які вёў мой цяперашні калега Віталь Раманоўскі. Спрабаваў розныя матэрыялы і тэхнікі: і разьбу па дрэве, і выпальванне. А потым стаў ляпіць. Гліна — гэта жыватворны матэрыял, як кажуць, ад зямлі, з вялікімі магчымасцямі і шырокім спектрам ужывання…
Затым адбыўся чарговы «разрыў» з глінай: пасля школы Генадзь адправіўся атрымліваць працоўную спецыяльнасць у Бярозаўскі ліцэй будаўнікоў. Некаторы час працаваў у прыватнай кампаніі, а потым быў прызваны ў войска. Пасля службы змяніў некалькі месцаў працы.
— А як пачуў, што аддзел культуры шукае майстроў па лепцы, вырашыў вярнуцца да «першага кахання», – распавядае суразмоўца. — Паколькі тэарэтычных ведаў у мяне было недастаткова, стаў шмат чытаць, раіцца са старэйшымі. Вельмі ўдзячны мясцоваму майстру Наталлі Грыцко, якая, нарэшце, і расказала мне пра Такарэўскага. А з лёгкай рукі Віталія Раманоўскага падсеў на відэаўрокі вядомага расійскага ганчара Аляксандра Выдры. Так паступова і прыйшоў вопыт…
А за вопытам — і першыя перамогі ў конкурсах. Генадзь стаў пераможцам Міжнароднага конкурсу ганчароў, які праходзіў у гарадскім пасёлку Копысь, што на Віцебшчыне, у рамках міжнароднага пленэру дэкаратыўна-прыкладнога мастацтва «Букет Прыдняпроўя».
— Журы вылучыла мае творы ў намінацыі «Лепшы ганчарны посуд». Канешне, не чакаў такога поспеху! Побач спаборнічалі масцітыя рамеснікі з дзесяці- і нават дваццацігадовым стажам. Суддзі ацэньвалі форму, лёгкасць вырабаў, тонкасць сценак і, што важна, дакладнасць падгону накрывак да асноўнай часткі посуду.
І, як аказалася, Генадзь Міранюк быў самым дакладным: пры павароце пружанскіх чайнічкаў накрыўкі не зляталі.
— Распрацаваў сваю схему падгонкі. У марах — знайсці і свой асаблівы стыль, распрацаваць свой рэцэпт палівы, каб кераміка была не толькі прыгожай, але і шматфункцыянальнай. Вазьміце, да прыкладу, гэты збанок. Ён добра выглядае і на паліцы, і на падаконніку з кветкавай расадай, — усміхаецца малады чалавек, а ўслед за ім усміхаемся і мы: засяродзіўшы ўсю ўвагу на гліне, адразу і не заўважылі, што ў Гены ў майстэрні шмат кветак.
— А што тут дзіўнага? — пытаецца майстар. — Гліна — гэта зямля, а зямля і кветкі — сумяшчальныя паняцці. Да таго ж, кветачкі чысцяць паветра ў майстэрні і надаюць ёй утульнасць і энергію. Мае вучні гавораць, што ў нас у майстэрні, як у нейкім храме мастацтваў. Толькі гаршкі тут лепяць не святыя…
Алена Зялевіч. Фота Кацярыны Масік