Юбілей можа адзначаць чалавек, дасягнуўшы ў жыцці круглай даты, гэта можа быць гадавіна са дня вяселля. Ды што тут гаварыць, усё ў нашым жыцці мае пачатак, значыць, з цягам часу будзе і юбілейная дата. Сваё 60-годдзе сёння, 24 чэрвеня, адзначае і наша сельгаставарыства «Ружаны-Агра». Салідны ўзрост і новая важная вяха для таварыства — магчымасць падвесці вынікі пройдзенага шляху, ацаніць маштаб зробленага.
З чым прыйшлі да юбілею, што запланавалі на будучае, карэспандэнтам «раёнкі» расказаў дырэктар ААТ «Ружаны-Агра» Андрэй Босак.
— Андрэй Іванавіч, што для Вас уяўляе праца на зямлі?
— Не больш і не менш, гэта святая і адказная справа, бо яна нясе ў прамым сэнсе жыццё. Ёсць жа і адпаведная пагаворка: быў бы хлеб, а ў хлеба людзі будуць. Гэта самая важная праца, якая забяспечвае харчовую бяспеку нашага народа, краіны. Што можа быць прыемней, чым бачыць вынік сваёй работы літаральна ўсюды: на сталах у кожным доме, на прылаўках магазінаў, на рознага роду прадуктовых выставах. Асаблівай любоўю да зямлі прасякнуты нашы ветэраны, якія закладвалі традыцыі калектыўнай працы, умацоўвалі матэрыяльна-тэхнічную базу гаспадаркі. Нізкі паклон ім ад усіх работнікаў ААТ «Ружаны-Агра» і шчырая ўдзячнасць за тое, што мы маем на дзень сённяшні.
— А калі ў лічбах расказаць пра сельгаставарыства?
— Па плошчы гаспадарка ў ліку самых буйных у Беларусі: аб’ём зямель, якія апрацоўваюцца, перавышае 18000 га. На іх мы вырошчваем збожжавыя і кармавыя культуры, садавіну і агародніну. У 2022 годзе дасягнулі ўраджайнасці ў 49,6 ц/га, валавы збор склаў больш за 31 тыс. тон. Таксама было сабрана звыш 2,5 тыс. тон яблыкаў, амаль 4 тыс. тон бульбы.
ААТ «Ружаны-Агра» на працягу многіх гадоў утрымлівае верхнія радкі рэйтынгу па вытворчасці малака і іншай прадукцыі жывёлагадоўлі. На пачатак 2023 года на 7 комплексах знаходзілася амаль 18 тысяч галоў буйной рагатай жывёлы, у тым ліку 7100 галоў дойнага статка. За мінулы год надаілі 51860 тон малака. Дарэчы, гэтага штодзённа хапала кожнаму восьмаму жыхару нашай краіны. І паказчык гэты штогод нарошчваецца. Калі 20 гадоў таму планка ў 6 тысяч кг малака ад каровы здавалася недасягальнай, то сёння атрымліваем больш за 7 тысяч кг.
Што да вырошчвання мясных парод буйной рагатай жывёлы, то павялічыліся сярэднясутачныя прывагі на 47 грамаў, дзякуючы чаму на рэалізацыю было пастаўлена звыш 3200 тон мяса.
— І ўсё ж галоўны рухавік прагрэсу гаспадаркі людзі?
— Без іх, працавітых і сумленных, у нашай справе нікуды. Стараемся ствараць камфортныя ўмовы працы і жыцця для работнікаў. Дзякуючы пералічаным вынікам, ААТ «Ружаны-Агра» сёння мае магчымасць забяспечыць занятасць 740 чалавек, або кожнага дзясятага жыхара раёна. І не проста працаўладкаваць, а гарантаваць годную аплату працы: сярэднямесячны яе рост у мінулым годзе склаў +18,5 %. А яшчэ паралельна гарантуем жыллё, максімальны сацыяльны і аздараўленчы пакет.
— А якія адметнасці ў ААТ «Ружаны-Агра» можаце назваць?
— Наша гісторыя мае пачатак, але фінал яе з пазіцый сённяшняга дня нават не праглядаецца. І гэта дзякуючы асаблівасці структурнай пабудовы акцыянернага таварыства. Нягледзячы на маштабнасць ружанскіх зямельных угоддзяў, апошнія сабраны дастаткова кампактна, у чым адчуваецца гаспадарчы падыход. Палі сабраны ў адзінае цэлае ад 100 да 700 га, каб аптымізаваць выкарыстанне энерганасычанай тэхнікі. Таксама маюцца буйныя жывёлагадоўчыя аб’екты, створана пад іх адпаведная вытворчая база, у неабходнай колькасці аснашчаны тэхнікай. Вось такое прадпрыемства мы атрымалі ў спадчыну для таго, каб прымнажаць яго дабрабыт штодзённай працай.
— Падзяліцеся, калі ласка, Андрэй Іванавіч, задумкамі на будучае.
— Адразу адзначу, што з такім зладжаным калектывам гаспадарка можа дасягнуць многага, асабліва калі работнікі на сваім месцы, перажываюць за вынік сваёй працы, часта ахвяруюць асабістым часам. Не менш важнымі з’яўляюцца ўзаемавыручка і разуменне паміж людзьмі ў калектыве «Ружаны-Агра». Вось гэта і дае падставу паказаць яшчэ большыя вынікі ў жывёлагадоўчым падраздзяленні. Плануем па штодзённых надоях выйсці да 200 тон малака. Будзем займацца нарошчваннем пагалоўя, паляпшаць забяспечанасць кармамі, адначасова павышаючы рэнтабельнасць адпаведных работ. У цэлым ёсць перспектывы павялічыць выручку на 2-3 мільёны рублёў у год, тым самым папаўняючы фонд заработнай платы.
У наступныя гады мы павінны звярнуць увагу на вырошчванне травяністых кармоў павышанай аддачы, напрыклад, падлічыць эканамічную эфектыўнасць ад работы з культурамі, якія даюць па 4-5 укосаў у год. Далей патрэбна актывізаваць работу з комплексамі: у прыватнасці, патрабуецца ўкараненне новых тэхналогій па ўтрыманні цялят.
Маштабных работ чакае і наш сад. У планах ушчыльніць пасадкі, тым самым павышаючы ўраджайнасць кожнага гектара, і адначасова замяніць некаторыя гатункі на больш пладаносныя.
У 2023 годзе запусцім каўбасную вытворчасць з больш паглыбленай перапрацоўкай. Узбагачэнне асартыменту прывядзе да таго, што будзем пашыраць уласную гандлёвую сетку з адкрыццём фірменнага магазіна ў Пружанах.
Усё вышэйпералічанае прынясе адчувальную аддачу пры разумнай, падлічанай рэалізацыі планаў. Таму не трэба нават задумвацца аб фінале, яшчэ не адно пакаленне работнікаў ААТ «Ружаны-Агра» будзе ўносіць значны ўклад у харчовую бяспеку Беларусі.
— Вашы пажаданні калектыву гаспадаркі з нагоды юбілею.
— Віншую ўсіх работнікаў ААТ «Ружаны-Агра» са знамянальнай датай — 60-годдзем роднай гаспадаркі! Зроблена многае, каб дасягнуць усяго таго, што ёсць цяпер. Шчыра жадаю развіцця, стабільнасці, фінансавага дабрабыту, каб усе пастаўленыя мэты і задачы былі выкананы ў тэрмін. Няхай не будзе перашкод на вашым шляху, калегі. Хай вам заўсёды хапае сіл для пачэснай працы на роднай зямельцы, дзеля дабрабыту нашай квітнеючай Беларусі. Шчасця вам, дарагія працаўнікі, здароўя непамернага і веры ў тое, што заўтра абавязкова будзе яшчэ лепш, чым сёння. З юбілеем!
Крышачку гісторыі
Датай заснавання ААТ «Ружаны-Агра» лічыцца 23 чэрвеня 1963 года, калі на ружанскіх землях узнік саўгас «Светлы шлях», які выдзеліўся са складу саўгаса «Ружанскі». Апошні ў свой час займаў 2/3 зямель Ружаншчыны. У зону адказнасці «Светлага шляху» былі адведзены землі паўночна- і паўднёва-заходніх частак ружанскага краю.
Праз 12 гадоў саўгас «Светлы шлях» быў перайменаваны ў эксперыментальную базу «Светлы шлях» па загадзе Міністэрства сельскай гаспадаркі БССР ад 18 жніўня 1975 г. № 378.
З пачатку 2000-х гадоў адбываліся рэарганізацыі формы ўласнасці і кіраўніцкіх схем непасрэдна на самім прадпрыемстве. У выніку 11.05.2001 г. арганізацыя пачала называцца рэспубліканскім сельскагаспадарчым унітарным прадпрыемствам «Эксперыментальная база «Светлы шлях». А праз год, 11 лістапада 2002 г., — дзяржаўным унітарным сельскагаспадарчым прадпрыемствам «Эксперыментальная база «Светлы шлях».
У 2004 годзе 14 чэрвеня арганізацыя набыла выніковую «шыльду», пад якой дзейнічае і па сённяшні дзень, — адкрытае акцыянернае таварыства «Ружаны-Агра». Менавіта гэта прадпрыемства стала «збіральнікам» ружанскіх зямель, якія ў свой час былі раздзелены паміж іншымі карыстальнікамі.
Першым у альянс увайшоў саўгас «Ружанскі», які да гэта паспеў «пабываць» племсаўгасам (1973-1982 гг.), а таксама камунальным унітарным сельскагаспадарчым прадпрыемствам, якое захоўвала «незалежнасць» да 24 кастрычніка 2008 года. У гэтым жа годзе да «Ружан-Агра» было далучана ААТ «Маеўскае», якое на той момант ужо стала правапераемнікам рэарганізаваных шляхам аб’яднання калгасаў «1 Мая» (Калазубы) і «Кавалі». А праз год уліліся плошчы ААТ «Варанілавічы» (3 лістапада 2009 года). У чэрвені 2011 года кіраўніцкія кадры пераехалі ў новы будынак канторы, які быў узведзены на вул. Урбановіча ў г.п. Ружаны.
Як сцвярджаюць цяперашнія работнікі ААТ «Ружаны-Агра», усе пературбацыі са зменамі формы ўласнасці або ўзбуйнення, як і сучасныя дасягненні, нельга лічыць пачаткам новай гісторыі. Гэта працяг слаўнага шляху ружанскіх аграрыяў да будучых дасягненняў і вяршынь, які суправаджаецца захаваннем памяці аб тых, хто сваёй працай закладваў цяперашні вытворчы падмурак, узгадоўваў новую змену хлебаробаў.
Гутарыў Вадзім Раўнейка. Фота Кацярыны Масік